Πιο επίκαιρο από ποτέ το όραμα του Γαλλο-Γερμανού πολιτικού, σε μια Ευρώπη που ταλανίζεται από την κρίση
«Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί βάσει ενός μόνο σχεδίου. Η Ευρώπη θα οικοδομηθεί μέσα από απτά επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν μια αληθινή αλληλεγγύη». Με αυτά τα λόγια έθεσε τις βάσεις για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση το 1950 ο Ρομπέρ Σουμάν.
Ένας οραματιστής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ο άνθρωπος ο οποίος, σε συνεργασία με τον Ζαν Μονέ, συνέταξε το «σχέδιο Σουμάν», το οποίο δημοσίευσε στις 9 Μαΐου του 1950.
Παρόλο που ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς αναφέρθηκαν στο όραμα του Ρομπέρ Σουμάν για μια Ευρώπη που θα εγγυάται την ευημερία και την ασφάλεια όλων των Ευρωπαίων πολιτών, το ερώτημα τι έχει απομείνει ζωντανό από το όνειρο του Ρομπέρ Σουμάν για τη δημιουργία μιας υπερεθνικής και ομόσπονδης Ευρώπης, την ώρα που η ΕΕ ταλανίζεται από μια υπαρξιακή κρίση, παραμένει περισσότερο επίκαιρο από ποτέ.
Κυνηγημένος από τη Γκεστάπο
Ο Ρομπέρ Σουμάν γεννήθηκε στη Μοζέλ, στα σύνορα της Γαλλίας και του Λουξεμβούργου. Ο πατέρας του, Ζαν Πιερ Σουμάν, ήταν Γάλλος πολίτης, αλλά μετά την προσάρτηση της Αλσατίας-Λωραίνης στη Γερμανική Αυτοκρατορία, το 1871, έλαβε τη γερμανική υπηκοότητα.
Η μητέρα του, Εζενί Ντουρέν, γεννημένη στο Μπέτενμπουργκ του Λουξεμβούργου, έλαβε επίσης τη γερμανική υπηκοότητα έπειτα από το γάμο της. Ο ίδιος ο Ρομπέρ Σουμάν, αν και γεννήθηκε στο Λουξεμβούργο, έλαβε επίσης τη γερμανική υπηκοότητα.
Λόγω της «τριπλής» καταγωγής του μιλούσε άπταιστα από την παιδική του ηλικία γαλλικά, γερμανικά και λουξεμβουργιανά. Το γεγονός όμως πως μεγάλωσε στο Λουξεμβούργο είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει μια «σκληρή» βόρεια προφορά των γαλλικών, την οποία δεν κατάφερε ποτέ να αποβάλει.
Σπούδασε Νομική, Οικονομία, Θεολογία και Στατιστική στα πανεπιστήμια του Μονάχου, της Βόννης, του Βερολίνου και του Στρασβούργου και το 1912 άνοιξε δικηγορικό γραφείο στον τόπο καταγωγής του πατέρα του στη Μετς.
Με την έναρξη του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, ο Ρομπέρ Σουμάν εκλήθη να υπηρετήσει στο γερμανικό στρατό, αλλά απηλλάγη λόγω προβλημάτων υγείας. Μετά την ήττα των Κεντρικών Δυνάμεων η Αλσατία-Λωραίνη επεστράφη στη Γαλλία και το 1919 ο Ρομπέρ Σουμάν έγινε Γάλλος υπήκοος και την ίδια χρονιά εξελέγη στο γαλλικό Κοινοβούλιο.
Με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ανέλαβε θέση υφυπουργού στην κυβέρνηση του Πολ Ρεϊνό, αλλά παραιτήθηκε στις 16 Ιουνίου του 1940. Επέστρεψε στη Λωραίνη, όπου τον συνέλαβε η Γκεστάπο.
Με τη βοήθεια ενός Γερμανού δικηγόρου κατάφερε να δραπετεύσει λίγο πριν μεταφερθεί στο Νταχάου και ανέπτυξε δράση στη γαλλική Αντίσταση, ενώ οι γερμανικές αρχές τον είχαν επικηρύξει έναντι 100.000 μάρκων.
Ο «πατέρας» της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης
Μετά τον πόλεμο επανήλθε στη γαλλική πολιτική σκηνή και ανέλαβε υπουργός Οικονομικών το 1946, πρωθυπουργός το 1947 και υπουργός Εξωτερικών από το 1947 ως το 1952.
Παράλληλα με τα καθήκοντά του στη Γαλλία, ο Ρομπέρ Σουμάν εργάστηκε με πάθος για τη δημιουργία του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, η κύρια συμβολή του ήταν η εφαρμογή του οράματός του για μια ομόσπονδη Ευρώπη ώστε η ταύτιση των οικονομικών συμφερόντων των εθνικών κρατών να καθιστούσε έναν νέο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος «πρακτικά αδύνατο».
Μαζί με τον Ζαν Μονέ, ο οποίος οραματιζόταν την αντικατάσταση των εθνικών κρατών από μια ομόσπονδη Ευρώπη στο πρότυπο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, συνέταξε και εκφώνησε την 9η Μαΐου 1950 τη «διακήρυξη Σουμάν», με την οποία πρότεινε να τεθεί η παραγωγή άνθρακα και χάλυβα της Γαλλίας και της Γερμανίας υπό την εποπτεία ενός οργανισμού στον οποίο θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
«Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί βάσει ενός μόνο σχεδίου. Η Ευρώπη θα οικοδομηθεί μέσα από απτά επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν μια αληθινή αλληλεγγύη. Η συνένωση των ευρωπαϊκών εθνών μπορεί να γίνει μόνο αν εξαλειφθεί η αντίθεση Γαλλίας και Γερμανίας» είχε τονίσει ο ίδιος ο Σουμάν.
Ο καγκελάριος της Γερμανίας Κόνραντ Αντενάουερ συμφώνησε με την πρόταση Σουμάν και τον επόμενο μόλις χρόνο, στις 18 Απριλίου του 1951, η Γαλλία, η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και η Ιταλία δημιούργησαν τον πρώτο υπερεθνικό οργανισμό της Ευρώπης: την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα.
Το 1958 ο Ρομπέρ Σουμάν εξελέγη ο πρώτος πρόεδρος της «Ευρωπαϊκής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης», του οργάνου που εξελίχθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το 1962 αποσύρθηκε από την πολιτική και επέστρεψε στον τόπο καταγωγής τους, περνώντας τους τελευταίους μήνες της ζωής του, δείχνοντας πάντα ενδιαφέρον για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Στις 4 Σεπτεμβρίου του 1963, πριν από 50 ακριβώς χρόνια, ο Ρομπέρ Σουμάν απεβίωσε στην ηλικία των 77 ετών στο πατρικό του σπίτι στην πόλη Μετς της Γαλλίας.
Μετά τον πόλεμο επανήλθε στη γαλλική πολιτική σκηνή και ανέλαβε υπουργός Οικονομικών το 1946, πρωθυπουργός το 1947 και υπουργός Εξωτερικών από το 1947 ως το 1952.
Παράλληλα με τα καθήκοντά του στη Γαλλία, ο Ρομπέρ Σουμάν εργάστηκε με πάθος για τη δημιουργία του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, η κύρια συμβολή του ήταν η εφαρμογή του οράματός του για μια ομόσπονδη Ευρώπη ώστε η ταύτιση των οικονομικών συμφερόντων των εθνικών κρατών να καθιστούσε έναν νέο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος «πρακτικά αδύνατο».
Μαζί με τον Ζαν Μονέ, ο οποίος οραματιζόταν την αντικατάσταση των εθνικών κρατών από μια ομόσπονδη Ευρώπη στο πρότυπο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, συνέταξε και εκφώνησε την 9η Μαΐου 1950 τη «διακήρυξη Σουμάν», με την οποία πρότεινε να τεθεί η παραγωγή άνθρακα και χάλυβα της Γαλλίας και της Γερμανίας υπό την εποπτεία ενός οργανισμού στον οποίο θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
«Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί βάσει ενός μόνο σχεδίου. Η Ευρώπη θα οικοδομηθεί μέσα από απτά επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν μια αληθινή αλληλεγγύη. Η συνένωση των ευρωπαϊκών εθνών μπορεί να γίνει μόνο αν εξαλειφθεί η αντίθεση Γαλλίας και Γερμανίας» είχε τονίσει ο ίδιος ο Σουμάν.
Ο καγκελάριος της Γερμανίας Κόνραντ Αντενάουερ συμφώνησε με την πρόταση Σουμάν και τον επόμενο μόλις χρόνο, στις 18 Απριλίου του 1951, η Γαλλία, η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και η Ιταλία δημιούργησαν τον πρώτο υπερεθνικό οργανισμό της Ευρώπης: την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα.
Το 1958 ο Ρομπέρ Σουμάν εξελέγη ο πρώτος πρόεδρος της «Ευρωπαϊκής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης», του οργάνου που εξελίχθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το 1962 αποσύρθηκε από την πολιτική και επέστρεψε στον τόπο καταγωγής τους, περνώντας τους τελευταίους μήνες της ζωής του, δείχνοντας πάντα ενδιαφέρον για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Στις 4 Σεπτεμβρίου του 1963, πριν από 50 ακριβώς χρόνια, ο Ρομπέρ Σουμάν απεβίωσε στην ηλικία των 77 ετών στο πατρικό του σπίτι στην πόλη Μετς της Γαλλίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Περιμένουμε τα σχόλιά σας !