Δακτυλικά αποτυπώματα μεταναστών: ευρεία αλλά όχι ανεξέλεγκτη χρήση

Οι αστυνομίες της Ένωσης και η Europol θα αποκτήσουν πρόσβαση στη βάση δεδομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων όσων ζητούν άσυλο Eurodac ακόμα και για τη διερεύνηση αδικημάτων ασχέτων προς τη λαθρομετανάστευση. Ωστόσο, η πρόσβαση αυτή θα πρέπει να είναι ελεγχόμενη, με προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως απαίτησε η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών του ΕΚ εγκρίνοντας το μέτρο στις 17 Δεκεμβρίου.

Το Eurodac είναι η ευρωπαϊκή βάση δεδομένων των δακτυλικών αποτυπωμάτων όλων όσων φθάνουν στην Ευρώπη ζητώντας άσυλο. Αρχικός στόχος ήταν η δυνατότητα ταυτοποίησης των μεταναστών ώστε, αν εντοπισθούν σε κράτος μέλος άλλα από εκείνο στο οποίο εισήλθαν στην ΕΕ, να είναι δυνατόν να επιστραφούν σε αυτό για διεκπεραίωση του αιτήματός τους.

Με τους νέους κανόνες που ενέκρινε χθες η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, τα αποτυπώματα αυτά θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης ευρωπαϊκής μάχης κατά της τρομοκρατίας και της (βαριάς) εγκληματικότητας.

Έτσι οι κατά τόπους διωκτικές αρχές και η Europol αποκτούν, κατόπιν αιτήματός τους, πρόσβαση στη βάση δεδομένων για τους δικούς τους σκοπούς, στο πλαίσιο ερευνών για περιπτώσεις τρομοκρατίας ή ποινικών αδικημάτων.

Τούτο θα επιτρέψει, ακριβώς, τη σύγκριση αποτυπωμάτων που έχουν βρεθεί στον τόπο εγκλήματος και με τα αρχεία του Eurodac με την ελπίδα ταυτοποίησης υπόπτων.

Από την πλευρά τους, οι ευρωβουλευτές προσέθεσαν με τροπολογίες τους αυστηρότερους κανόνες προστασίας των ατομικών δεδομένων των μεταναστών. Τις τροπολογίες αυτές οποίες θα πρέπει τώρα να διαπραγματευθούν με τις κυβερνήσεις στο Συμβούλιο πριν από την οριστική έγκριση του μέτρου από την ολομέλεια.

Μεταξύ άλλων όποιος ζητά άσυλο θα πρέπει υποχρεωτικά να ενημερώνεται για την ενδεχόμενη χρήση των αποτυπωμάτων του ενώ θα υπάρχει σε κάθε κράτος μέλος αρχή αρμόδια για τον έλεγχο του κατά πόσον δικαιολογείται, σε κάθε περίπτωση η πρόσβαση στο Eurodac.

Επιπλέον κάθε αίτημα πρόσβασης θα πρέπει να διατηρείται  για διάστημα ενός μηνός ώστε να είναι δυνατός, εν ανάγκη και ο εκ των υστέρων έλεγχος της νομιμότητας του αιτήματος και της διαδικασίας που ακολουθήθηκε.

"Ο νέος κανονισμός θα ενισχύσει την ασφάλεια στην ΕΕ καθώς οι διωκτικές αρχές όλων των κρατών μελών θα μπορούν αν συγκρίνουν τα δακτυλικά αποτυπώματα που βρίσκουν στον τόπο του όποιου εγκλήματος  με εκείνα του Eurodac για τον ταχύτερο και αποτελεσματικότερο εντοπισμό υπόπτων, θυμάτων και μαρτύρων", σημειώνει η εισηγήτρια, Luisa Macovei (ΕΛΚ, Ρουμανία).

Το Eurodac, σημειώνεται, προήλθε από τον λεγόμενο κανονισμό "Δουβλίνο 2" και ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη αλλά και τη Νορβηγία, την Ισλανδία, την Ελβετία και το Λιχτενστάιν.