Η Kομισιόν ενισχύει την ελεύθερη κυκλοφορία των Ευρωπαίων πολιτών

Kαι λαμβάνει μέτρα για την κατάχρηση του δικαιώματος

Πέντε συγκεκριμένες δράσεις για την ενίσχυση της ελεύθερης κυκλοφορίας των Ευρωπαίων πολιτών αλλά και την αντιμετωπιση της κατάχρησης του δικαιώματος και των πιθανών προβλημάτων σε περίπτωση μεγάλης εισροής πολιτών της ΕΕ σε μία συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, στα τέλη του 2012 πάνω από 14 εκατομμύρια Ευρωπαίοι διέμεναν σε άλλο κράτος-μέλος από τη χώρα καταγωγής τους, ενώ το 56% των πολιτών θεωρεί ότι η ελεύθερη κυκλοφορία και η δυνατότητα να ζουν, να εργάζονται και να σπουδάζουν οπουδήποτε στην Ε.Ε., είναι ένα από τα πολυτιμότερα δικαιώματα που έχει κατοχυρώσει η ΕΕ για τους πολίτες της, από την πρώτη Ευρωπαϊκή Συνθήκη της Ρώμης το 1957.

Επιπλέον σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, το 67% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι η ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό της Ε.Ε. συνεπάγεται οικονομικά οφέλη για τη χώρα του - άποψη με την οποία συμφωνεί το 70% των Ελλήνων, έναντι 27% που διαφωνεί.

Στο πλαίσιο αυτό η Κομισιόν παρουσίασε πέντε συγκεκριμένες δράσεις που όμως απαιτούν τη συνεργασία των κρατών - μελών ώστε να είναι επιτυχείς. Πρόκειται για συγκεκριμένα παραδείγματα για το πώς μπορεί η Ε.Ε. να βοηθήσει εθνικές και τοπικές αρχές να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη της ελεύθερης μετακίνησης των Ευρωπαίων πολιτών, να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις κατάχρησης και απάτης, να απαντήσουν στην πρόκληση της κοινωνικής ένταξης και να αξιοποιήσουν τους διαθέσιμους πόρους.

Δράση 1η: Αντιμετώπιση του φαινομένου των εικονικών γάμων, με «όπλο» ένα νέο εγχειρίδιο για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων για την ελεύθερη μετακίνηση, ώστε οι εθνικές αρχές να μπορούν να ελέγχουν την κατάχρηση του δικαιώματος.

Δράση 2η: Συντονισμός των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης. Μέχρι το τέλος του 2013 αναμένεται να διατεθεί στις εθνικές αρχές οδηγός με τους κανόνες της Ε.Ε. σε θέματα συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι μετακινούμενοι πολίτες έχουν πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση μόνο σε ένα κράτος μέλος.

Δράση 3η: Μεγαλύτερη δυνατή χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Από την 1η Ιανουαρίου 2014, τουλάχιστον το 20% των κονδυλίων του Ταμείου αυτού θα δαπανάται για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την καταπολέμηση της φτώχειας σε κάθε κράτος μέλος.

Στο σημείο αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι τα κοινοτικά κονδύλια που αντιστοιχούν στην Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, την περίοδο 2007-2013, είναι 4,3 δισεκ. ευρώ, εκ των οποίων ως το τέλος Οκτωβρίου 2013 είχε καταβληθεί το 49%, έναντι 54% που είναι το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ κατά μέσο όρο. Επιπλέον, από το σύνολο των 4,3 δισεκ. ευρώ, το 11,5% αντιστοιχεί σε δράσεις για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας στην Ελλάδα, έναντι 15,1% που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε..

Δράση 4η: Ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των τοπικών αρχών, για την καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων της κοινωνικής ένταξης. Ως το τέλος του 2013 η Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει μελέτη όπου θα αξιολογείται ο αντίκτυπος της ελεύθερης κυκλοφορίας σε έξι μεγάλες πόλεις της Ε.Ε..

Δράση 5η: Σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη, η Επιτροπή θα δημιουργήσει έως το τέλος του 2014, μια ηλεκτρονική μονάδα (online training module) με σκοπό την καλύτερη κατάρτιση του προσωπικού των τοπικών αρχών, σχετικά με τα δικαιώματα της ελεύθερης κυκλοφορίας των Ευρωπαίων πολιτών. Σημειώνεται ότι το 47% των μετακινούμενων πολιτών της Ε.Ε. αντιμετωπίζουν προβλήματα στις χώρες υποδοχής, επειδή οι υπάλληλοι στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι με τα δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας.

«Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι σε περίπτωση μεγάλης και αιφνίδιας εισροής πολιτών από άλλες χώρες της ΕΕ σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μπορούν να προκύψουν τοπικά προβλήματα, π.χ. στην εκπαίδευση, στη στέγαση και στις υποδομές. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη προκειμένου να βοηθήσει τις δημοτικές και άλλες αρχές να κάνουν πλήρη χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου», δήλωσε αρμόδιος για θέματα απασχόλησης και κοινωνικής ένταξης Επίτροπος, Λάσλο Άντορ.

Λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις που έχουν προκύψει σε ορισμένα κράτη-μέλη από την εισροή των μετακινούμενων πολιτών της ΕΕ, η Επιτροπή τονίζει ότι υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες για να αποφευχθεί η κατάχρηση του δικαιώματος της ελεύθερης μετακίνησης, αλλά και εργαλεία κοινωνικής ένταξης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις εθνικές και τις τοπικές αρχές των χωρών υποδοχής.

Όσον αφορά στον αντίκτυπο της κινητικότητας των πολιτών της ΕΕ στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας των κρατών μελών υποδοχής, σημειώνεται ότι βάσει των στοιχείων της Eurostat, στη συντριπτική τους πλειονότητα οι πολίτες της ΕΕ, μεταβαίνουν σε άλλο κράτος-μέλος για να εργαστούν. Τα στοιχεία της Eurostat, μαρτυρούν επίσης ότι οι μετακινούμενοι πολίτες της ΕΕ είναι οικονομικά πιο ενεργοί από ό,τι οι υπήκοοι των χωρών-μελών υποδοχής, ενώ διεκδικούν λιγότερες κοινωνικές παροχές.

Δείτε αναλυτικά τις δράσεις της Κομισιόν για την ελεύθερη κυκλοφορία των Ευρωπαίων πολιτών εδώ