Επικίνδυνο θεωρεί το ΔΝΤ τον πολύ χαμηλό πληθωρισμό στην ευρωζώνη

Πλήθος προειδοποιήσεων για την οικονομία της ζώνης του ευρώ αλλά και την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη διατυπώνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε έκθεση που έδωσε την Τετάρτη στη δημοσιότητα εν όψει της Συνόδου των υπουργών Οικονομικών και των Κεντρικών Τραπεζιτών της G20 στο Σίδνεϊ, στις 22 και 23 Φεβρουαρίου.

Οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ αναφέρουν πως η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα επιταχύνθηκε στο δεύτερο εξάμηνο του 2013, λόγω της ανάκαμψης των προηγμένων οικονομιών και της ισχυρότερης τελικής ζήτησης. 


Αναφέρουν ωστόσο πως δεν ίσχυσε το ίδιο για πολλές από τις αναδυόμενες οικονομίες, όπου η εγχώρια ζήτηση ήταν ασθενέστερη από ότι αναμενόταν, κυρίως λόγω των αυστηρότερων χρηματοοικονομικών συνθηκών.

«Μια νέα περίοδος οικονομικής αστάθειας επηρέασε τις αναδυόμενες οικονομίες, καθώς οι αγορές επανεκτιμούν τα θεμελιώδη μεγέθη τους», υπογραμμίζεται στην έκθεση του ΔΝΤ και επισημαίνεται πως σε δυσχερέστερη θέση βρίσκονται χώρες με σχετικά υψηλό πληθωρισμό και υψηλά ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Το ΔΝΤ σημειώνει πως οι αγορές το τελευταίο διάστημα δείχνουν σημάδια σταθεροποίησης, χαρακτηρίζει ωστόσο την κατάσταση «εύθραυστη».

Το Ταμείο επαναλαμβάνει πως οι παγκόσμιοι ρυθμοί ανάπτυξης αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 3,75% το 2014, από 3% το 2013 και να ανέλθουν στο 4% το 2015.

Ωστόσο, προειδοποιεί πως η ανάκαμψη είναι ακόμη ασθενής και παραμένουν σημαντικοί κίνδυνοι αρνητικών εξελίξεων. «Οι εκροές κεφαλαίων, τα υψηλότερα επιτόκια και η απότομη υποτίμηση νομισμάτων στις αναδυόμενες οικονομίες εξακολουθούν να αποτελούν βασικό μέλημα. Μια επίμονη σύσφιξη των οικονομικών συνθηκών θα μπορούσε να υπονομεύσει τις επενδύσεις και την ανάπτυξη σε ορισμένες χώρες», τονίζεται στην έκθεση.

Οι εκτιμήσεις για την ευρωζώνη

Για τη ζώνη του ευρώ το ΔΝΤ αναφέρει πως οι πρόσφατοι δείκτες υποδηλώνουν ότι η οικονομική δραστηριότητα θα συνεχίσει να επεκτείνεται με πολύ μέτριο ρυθμό και ότι η αδύναμη ανάκαμψη παραμένει άνιση και εύθραυστη. Ως τροφοδότη της ανάπτυξης αναγνωρίζει τις εξαγωγές, ενώ επισημαίνει πως και η εγχώρια ζήτηση κατέστη θετική για πρώτη φορά μέσα στο 2013 σε αρκετά κράτη μέλη.

«Η Γερμανία εξακολούθησε να αναπτύσσεται με σταθερό ρυθμό, η παραγωγή στη Γαλλία αυξήθηκε κατά περισσότερο από το αναμενόμενο, και η Ισπανία βλέπει διστακτικά την έξοδο από την ύφεση», σημειώνουν οι αναλυτές του Ταμείου.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υπογραμμίζει πως ο νέος κίνδυνος πηγάζει από τον πολύ χαμηλό πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ, όπου απαιτείται περαιτέρω δράση και συνεργασία για την προώθηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. «Ο χαμηλός πληθωρισμός αυξάνει την πιθανότητα του αποπληθωρισμού σε περίπτωση ανεπιθύμητων σοκ. Δυσχεραίνει επίσης στην Περιφέρεια, αυξάνοντας την πραγματική επιβάρυνση τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού χρέους», τονίζεται στην έκθεση.

Στο σημείο αυτό το ΔΝΤ αναφέρει πως η μεγαλύτερη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής είναι απαραίτητη στην ευρωζώνη για να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό και να στηριχθεί η ζήτηση.

Οι οικονομολόγοι του Ταμείου συστήνουν περαιτέρω δράσεις για στοχευμένη παροχή φθηνής ρευστότητας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων, συμπεριλαμβανομένων ελαφρώς αρνητικών επιτοκίων καταθέσεων, για να υποστηρίξουν τη ζήτηση και τη μείωση του κατακερματισμού του κόστους χρήματος μεταξύ των κρατών μελών.

Το ΔΝΤ αναφέρει πως η καλή εκτέλεση των αξιολογήσεων της ποιότητας του ενεργητικού (AQR) των τραπεζών της ευρωζώνης και οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων θα είναι ένα βασικό βήμα προς τη μείωση της αβεβαιότητας σχετικά με την υγεία των τραπεζών.

Προειδοποιεί μάλιστα πως προκειμένου να ενισχυθεί η αξιοπιστία της διαδικασίας και να καταστεί ευκολότερη η συγκέντρωση ιδιωτικών κεφάλαιων , απαιτείται μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τη διαθεσιμότητα των «δημόσιων δικτύων ασφαλείας».

Για τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης των Τραπεζών (SRM) το ΔΝΤ υποστηρίζει πως είναι ένα βήμα προς τα εμπρός, αλλά η διαδικασία ενεργοποίησής του φαίνεται πολύπλοκη και μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων.

Οι βασικές συστάσεις

Οι βασικές συστάσεις του ΔΝΤ προς την G20 συνοψίζονται στα εξής:

Στις προηγμένες οικονομίες: Θα πρέπει να αποφευχθεί η πρόωρη απόσυρση της νομισματικής χαλάρωσης και να συνεχιστεί η δημοσιονομική προσαρμογή. Δεδομένου του πολύ χαμηλού πληθωρισμού και της συνεχιζόμενης δημοσιονομικής εξυγίανσης, η νομισματική πολιτική πρέπει να παραμείνει διευκολυντική. Στη ζώνη του ευρώ η εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών παραμένει κρίσιμη για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Η δημοσιονομική εξυγίανση θα πρέπει να προχωρήσει με «μετρημένο» ρυθμό, διατηρώντας παράλληλα τις δυνατότητες μακροπρόθεσμης ανάπτυξης της οικονομίας.

Στις αναδυόμενες οικονομίες: Απαιτούνται αξιόπιστες μακροοικονομικές πολιτικές και νομισματική ευελιξία για να αποφευχθούν οι αναταράξεις. Η περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής είναι αναγκαία εφόσον ο πληθωρισμός εξακολουθήσει να είναι σχετικά υψηλός ή εφόσον αμφισβητηθεί η αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής. Θα πρέπει επίσης να δοθεί προτεραιότητα σε αξιόπιστες δημοσιονομικές πολιτικές.

Η ευελιξία των συναλλαγματικών ισοτιμιών θα πρέπει να εξακολουθήσει να διευκολύνει την εξωτερική προσαρμογή, ιδίως όταν τα νομίσματα είναι υπερτιμημένα, ενώ οι παρεμβάσεις στις αγορές συναλλάγματος, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξομάλυνση της υπερβολικής αστάθειας ή για την πρόληψη οικονομικών αναταραχών.