Φοβισμένη και ανήσυχη η Λετονία υποδέχεται το ευρώ

Ενα μετέωρο και την ίδια ώρα οριστικό βήμα προς την ευρωζώνη κάνει η Λετονία, η οποία από την Πρωτοχρονιά γίνεται η 18η χώρα - και η δεύτερη της Βαλτικής - που υιοθετεί το κοινό νόμισμα. Ωστόσο η πλειοψηφία των Λετονών δεν θέλει το ευρώ, δίνοντας κάθε άλλο εορταστικό κλίμα στη Ρίγα, όπου κατά την αλλαγή του χρόνου τη νύχτα της Τρίτης θα γίνει δεκτό το νέο νόμισμα.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις - και παρά την εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών από την κυβέρνηση - περίπου το 55% των Λετονών τονίζουν πως δεν θέλουν το ευρώ.

«Η άνοδος των τιμών και η μείωση της αγοραστικής δύναμης προκαλούν ανησυχία σε μια χώρα όπου ο μέσος μισθός φτάνει τα 500 ευρώ. Και οι Λετονοί δεν έχουν καμιά όρεξη να πληρώνουν για τα χρέη της Ελλάδας. Οσο για το γεωπολιτικό επιχείρημα, σύμφωνα με το οποίο με την υιοθέτηση του ευρώ η Λετονία αποκτά ισχυρή προστασία έναντι της Ρωσίας, δεν πείθει όσους πιστεύουν ότι η χώρα δεν αντιμετωπίζει πλέον σοβαρούς κινδύνους στα ανατολικά της» αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανταπόκρισή της από τη Ρίγα, η γαλλική εφημερίδα Le Monde.

«Οι Βρυξέλλες δεν πούλησαν καλά το θέμα», εξηγεί στην απεσταλμένη της Le Monde η Μπάιμπα Σαβρίνα, καθηγήτρια οικονομίας στο πανεπιστήμιο της Ρίγας. «Μας παρουσίασαν το ευρώ με επιχειρήματα που θύμιζαν τη σοβιετική εποχή, ότι θα φέρει την ευημερία, ένα καλό μέλλον για τα παιδιά μας κλπ.»

Είκοσι χρόνια μετά την ανεξαρτησία της χώρας, η ιδέα ότι οι αποφάσεις για το μέλλον της θα λαμβάνονται στις Βρυξέλλες είναι επίσης απωθητική. «Οι θετικές πλευρές του ευρώ δεν είναι χειροπιαστές για τον πληθυσμό», σημειώνει η Σαβρίνα, που δηλώνει ένθερμη οπαδός του ευρώ.

Ο πρωθυπουργός Βάλντις Ντομπρόβσκις, αρχιτέκτονας της ένταξης της χώρας στο κοινό νόμισμα, δεν εκπλήσσεται από την έλλειψη ενθουσιασμού.

«Εδώ και τρία χρόνια, η εικόνα που έχουμε για την ευρωζώνη είναι κρίση, κρίση, κρίση», σημειώνει. Στη Λετονία, όπου το 40% του πληθυσμού κινδυνεύει από τη φτώχεια, το πρώτο αντανακλαστικό είναι ο φόβος. «Πρέπει να εξηγούμε συνεχώς το ζήτημα. Και με τον καιρό, οι Λετονοί θα καταλάβουν».

Αλλωστε, η εικόνα του ευρώ έχει τους τελευταίους μήνες βελτιωθεί. «Είμαστε μια μικρή και ανοιχτή οικονομία και το πραγματικό ερώτημα είναι αν θα αναπτυχθούμε ταχύτερα υιοθετώντας το ευρώ ή μένοντας απ'έξω», συνεχίζει ο πρωθυπουργός. Για αυτόν, δεν υπάρχει δίλημμα. Η μείωση του κόστους δανεισμού για το κράτος, τους επιχειρηματίες και τα νοικοκυριά θα ωφελήσει τη χώρα και θα προσφέρει σταθερότητα. «Από τότε που ξέσπασε η κρίση», λέει, «η Ευρωπαϊκή Ενωση προχωρεί με δύο ταχύτητες. Οσοι είναι στην ευρωζώνη βρίσκονται στον πυρήνα της. Εκεί θέλουμε να είμαστε κι εμείς».

Η ειρωνεία είναι ότι ο Ντομπρόβσκις έχει υποβάλει την παραίτησή του από τον Νοέμβριο, όταν η χώρα γνώρισε την πολύνεκρη τραγωδία με την κατάρρευση της σκεπής ενός σουπερμάρκετ στη Ρίγα.

Παρά τις επιφυλάξεις των Λετονών και το ψυχρό κλίμα στην ούτως ή άλλως παγωμένη Ρίγα, τα χνάρια της Λετονίας πιθανολογείται ότι θα ακολουθήσει το 2015 και η Λιθουανία.